Hiện giờ, hiện trạng lười nhác học, lười nhác tư duy, học vẹt, tiếp nhận tri thức 1 cách bị động, máy móc đang ở mức báo động có đông đảo học trò, đặc trưng là môn văn. Đây là 1 môn học trừu tượng, đề nghị những em phải biết áp dụng và sáng tạo giữa tri thức trên sách vở và tri thức thực tiễn. Không những thế, đa phần học trò chỉ xem đây là 1 môn học phụ, không cấp thiết, không để ý vai trò của môn ngữ văn. Điều này tác động không nhỏ đến kết quả học tập của những em và hổng tri thức là điều chẳng thể giảm thiểu khỏi. 1 trong các lỗ hổng tri thức mà những em thường sơ sót phổ biến nhất trong những đề thi đó chính là những giải pháp tu từ
Giải pháp tu từ là gì?
- Giải pháp tu từ là các cách phối hợp tiếng nói đặc trưng ở 1 tổ chức tiếng nói nào đó (từ, câu, văn bản) trong 1 tiếng nói cảnh cụ thể nhằm mục đích tạo ra 1 hiệu quả nhất thiết có người đọc, người nghe như ấn tượng về 1 hình ảnh, 1 xúc cảm, 1 thái độ… (Theo: Viện từ điển học và Bách khoa thư Việt Nam)
Vì sao những em lại hay nhẫm lẫn ở dạng bài này?
Dạng bài tập xác định giải pháp tu từ đề nghị những em phải nắm rõ từng khái niệm, cách sử dụng để phân biệt được những dạng giải pháp này. Không những thế, những em lại học thuộc bài 1 cách bị động, không mang tư duy logic. Phổ biến học trò thuộc khái niệm, thuộc những ghi nhớ trong sách giáo khoa nhưng khi làm bài tập lại chẳng thể làm được bất cứ dạng bài nào. Đây là vấn đề khôn xiết hiểm nguy cần phải giải quyết mau chóng cho các trường hợp trên.
Hiểu và nắm bắt được thực trạng trên của những em học trò, sau đây Cẩm nang giáo dục xin được san sẻ 1 số lưu ý để chỉ dẫn những em học trò ghi nhớ và phân biệt 8 giải pháp tu từ 1 cách chủ động nhất:
1. So sánh
Định nghĩa:
- So sánh là đối chiếu sự vật, sự việc này có sự vật, sự việc khác mang nét tương đồng
Tác dụng:
Làm tăng sức gợi hình, sexy cho sự vật được đề cập tới, làm cho câu văn thêm phần sinh động, gây hứng thú có người đọc
Tín hiệu nhận diện:
Mang những từ ngữ so sánh: “là”, “như”, “bấy nhiêu…bao nhiêu”. Không những thế, những em nên lưu ý 1 số trường hợp, từ ngữ so sánh bị ẩn đi.
chẳng hạn:
- Trẻ thơ như búp trên cành
- Người ta là hoa đất
- “Trường Sơn: chí lớn cha ông
- Cửu Long: lòng mẹ mông mênh sóng trào”
2. Nhân hóa
Định nghĩa:
- Là giải pháp tu từ sử dụng các từ ngữ chỉ hoạt động, tính cách, nghĩ suy,… vốn dành cho con người để mô tả thiết bị, sự vật, con vật,…
Tác dụng:
- Khiến cho sự vật, thiết bị, cây cối trở thành thân thiện, sinh động, thân thiết có con người hơn
Tín hiệu nhận diện:
- Những từ chỉ hoạt động, tên gọi của con người: ngửi, chơi, sà, anh, chị,…
chẳng hạn:
- “ Chị ong nâu nâu nâu nâu/ chị bay đi đâu đi đâu”
- Hẻo lánh cồn mây súng ngửi trời
3. Ẩn dụ
Định nghĩa:
- Ẩn dụ là phương thức biểu hiện gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác mang nét tương đồng có nó
Tác dụng:
- Làm tăng sức gợi hình, sexy cho sự biểu đạt
Tín hiệu nhận diện:
- Những sự vật dùng để ẩn dụ mang nét tương đồng có nhau
chẳng hạn:
- “Người cha mái tóc bạc/ đốt lửa cho anh nằm/ rồi Bác đi dém chăn/ từng người từng người 1”
- ⇒ Người cha, Bác chính là: Hồ Chí Minh
4. Hoán dụ
Định nghĩa:
- Là giải pháp tu từ gọi tên sự vật, hiện tượng, định nghĩa này bằng tên sự vật, hiện tượng, định nghĩa khác mang quan hệ thân thiện
Tác dụng:
- Làm tăng sức gợi hình sexy cho sự biểu đạt
Tín hiệu nhận diện:
- Đọc kĩ định nghĩa
chẳng hạn:
- “Áo nâu cùng có áo xanh/ Nông thôn cùng có thành phố đứng lên”
- ⇒ Áo nâu đại diện cho người nông dân của vùng nông thôn, áo xanh đại diện cho giai cấp nhân lực của thành phố
5. Nói quá
Định nghĩa:
- Là giải pháp tu từ cường điệu quy mô, chừng độ, thuộc tính của sự vật, hiện tượng
Tác dụng:
- Giúp hiện tượng, sự vật mô tả được nhấn mạnh, gây ấn tượng, tăng sức biểu cảm
Tín hiệu nhận diện:
- Các từ ngữ thổi phồng, phô trương, cường điệu so có thực tiễn
chẳng hạn:
- “Lỗ mũi mười tám gánh lông/ chồng yêu chồng bảo râu rồng trời cho”.
6. Nói giảm nói giảm thiểu
Định nghĩa:
- Là giải pháp tu từ dùng cách biểu đạt tế nhị, uyển chuyển
Tác dụng:
- Giảm thiểu gây cảm giác đau thương, ghê sợ nặng nằn nì, giảm thiểu tục tĩu, thiếu lịch sự
Tín hiệu nhận diện:
- Những từ ngữ biểu đạt tế nhị, giảm thiểu nghĩa thường ngày của nó:
chẳng hạn:
- “Bác đã đi rồi sao Bác ơi/ Mùa thu đang đẹp nắng xanh trời”
- ⇒ Ở 2 câu thơ này từ “đi” đã được sử dụng thay cho từ “chết” để giảm thiểu cảm giác đau thương mất mát cho dân chúng Việt Nam.
7. Điệp từ, điệp ngữ
Định nghĩa:
- Là giải pháp tu từ đề cập đi đề cập lại phổ biến lần 1 từ, cụm từ
Tác dụng:
- Làm tăng cường hiệu quả biểu đạt như nhấn mạnh, tạo ấn tượng, gợi liên tưởng, xúc cảm, vần điệu cho câu thơ, câu văn.
Tín hiệu nhận diện:
- Những từ ngữ được lặp lại phổ biến lần trong đoạn văn, thơ
Lưu ý:
- Phân biệt có lỗi lặp từ
chẳng hạn:
- “Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín”
- ⇒ Từ “giữ” được đề cập lại 4 lần nhằm nhấn mạnh vai trò của tre trong công cuộc kiểm soát an ninh Tổ quốc.
8. Chơi chữ
Định nghĩa:
- Là giải pháp tu từ sử dụng đặc sắc về âm, về nghĩa của từ
Tác dụng:
- Tạo sắc thái dí dỏm, khôi hài, làm câu văn quyến rũ và thú vị
chẳng hạn:
- “Bát ngát muôn mẫu màu mưa/ mỏi mắt liên miên mãi mờ mịt”
Lưu ý: Ẩn dụ và hoán dụ là 2 giải pháp tu từ học trò hay lầm lẫn nhất:
Ẩn dụ:
- So sánh ngầm 2 sự vật, hiện tượng mang thuộc tính tương đồng nhau có hiệu quả tạo ra nghĩa bóng so có nghĩa gốc của nó
Hoán dụ:
- Lấy 1 sự vật, hiện tượng ngầm để chỉ cái lớn lao hơn
Trên đây là các san sẻ của Cẩm nang giáo dục về 8 giải pháp tu từ thông dụng trong chương trình học của những em. Chúng tôi tin rằng bài viết này sẽ thực thụ với lại các tri thức quý báu, giúp những em nhận diện, phân biệt và vận dụng tốt những giải pháp tu từ trong bài tập làm văn. Chúc những em đạt được thành tích cao trong học tập!
